Sarıçam (Pinus sylvestris)

Sarıçam (Pinus sylvestris)

Sarıçam (Pinus sylvestris), çamgiller  (Pinaceae) familyasından Avrupa'nın hemen her yerinde, Kafkaslar, Sibirya ve Kuzey Asya'da yayılış gösteren çam türü.

Ekolojik özellikleri

Uygun yerlerde hızlı gelişir. Soğuk iklim ve rüzgarına karşı dayanıklı, bol güneş ister. Kumlu ve killi topraklarda gelişebilir. Nisbi nemi çok düşük olan iklimlerde ve kuru topraklarda gelişemez. Kazık kökleri sayesinde fırtınalara dayanıklıdır.

Yaprak Özellikleri

Yaprak Boyları 3-8 cm arasında değişen iğne yapraklarmavi yeşil renktedir. Uçları batıcı, kenarları ince dişlidir. Dikkat çekecek kadar kıvrıktır.

Yayılışı 

Türkiye'de Batı ve Doğu karadeniz'de güneye bakan yamaçlarda, Doğu Anadolu'da Sarıkamış'da, Güney Marmara ve güneydeki sınırını Kayseri Pınarbaşı'da yapar.



Özellikleri

Adını, levhalar halinde ayrılan gövde kabuğunun tilki sarısı renginden alır. Narin gövdeli, sivri tepeli ve ince dallı bir ağaçtır. Yetişkin bireylerinin boyu 40 metreyi aşar. İğne yaprakları  ikili, mavi-yeşil, kıvrık, sık dizilmiş, genellikle 4-5 cm uzunlukta, uçları sivri, genellikle 2-3 yıl, nadir olarak da 4-5 yıl ömrü vardır. Kozalakları  mat gri-kahverengi, konik, kısa veya uzun saplı uçları aşağıya doğru yönelmiş, tek veya 2-3'ü bir arada, 3-7 cm uzunluk ve 2-4 cm genişliktedir. Tohumları gri veya siyahımsı yumurta biçimindedir.

Gelincik Çiçeği (Papaver rhoeas)

Gelincik Çiçeği (Papaver rhoeas)

 Gelincik (Papaver rhoeas), gelincikgiller (Papaveraceae) familyasından Dünya'da çok geniş bir yayılma alanına sahip bir yıllık bir bitki türü.

Morfolojik özellikleri
25-60 cm arasında değişen yüksekliklere ulaşabilir. Yaprakları mavimsi yeşildir. Dip yapraklar uzun saplı, gövde yaprakları sapsız ve gövdeye bitişiktir.

Çiçeklerin genel rengi koyu kırmızıdır. Ancak beyaza kadar giden sarı, turuncu gibi değişik renkleri vardır.

Gelincik Temmuz ile Ağustos aylarında sabah saat beş buçuk ile on saatleri arasında tohum tozlarını (polen) yayar. Aynı saatlerde arılar ve diğer böcekler çiçeklere gelerek bu tozlara bulanırlar. Böylece, böceklerin beslenme saatleri ile bitkilerin tohum tozlarını yayma saatleri aynı zaman dilimine rastlamaktadır.

Kültürümüzde Kullanımı

Gelincik hafif bir yatıştırıcıdır. Özellikle taç yapraklarında rhoeadic ve papaveric asitler vardır. Tüm parçalar "rhoeadine" alkoloidi içerir.

Gelincik çiçeğinin yeşil aksamından, tohumlarından, ve kırmızı taç yapraklarından, petallerinden yararlanılır. Taç yapraklarından geleneksel olarak gelincik şerbeti yapılır. Bozcaada gelincik ve gelincikten elde edilen gelincik şerbeti ile ünlüdür.

Gelincik Şerbeti

Gelincik çiçeğinin kırmızı petallerinden yapılan geleneksel bir içecek. Özellikle İstanbul ve Marmara / Ege Bölgeleri'nde çok eski dönemlerden beri yapılan ve sevilerek içilen serinletici ve çeşitli faydaları olduğu ileri sürülen bir içecektir. Üretim süreci zor ve gelincik hasat dönemi çok kısa olduğu için ender bulunur, dolayısıyla değerlidir. Üretimi: Kırmızı gelincik petalleri (taçyaprakları) toplandıktan sonra, kapsüle yakın kısmındaki siyah kısımlar ayıklanır. Bir parça limon ve bol su ilavesiyle kavanozlarda, güneş görecek yerlerde bir hafta kadar bekletilir. Petallerin kırmızı rengi suya çıktıktan sonra, yapraklar süzülerek atılır. Bol şeker ve limon ile karıştırılır. Çok az miktar limontuzu da dilenirse eklenebilir. Elde edilen sıvı yoğun olduğundan su ve bol buz eklenerek içime hazırlanır. Son yıllarda Bozcaada'da üretimi yapılmaktadır.


Kültürde Yeri

Gelincik ismi geleneksel Türk gelinliklerinin kırmızı olmasından gelir. Kırmızı gelincikler küçük bir gelin olarak görülürler. Bir bölgede çok asker ölürse o bölgede gelincik çiçeğinin biteceğine inanılır. Gelincikler I. Dünya Savaşının da en önemli sembollerindendir.

Japonlar, gelincik için şöyle der; ’Gelincik insan ömrü gibidir. Dünü vardır. Yaşamıştır. Bugünü vardır. Yaşıyordur. Ama yarını belli değildir’.

Afrika Siyah Kartalı (Aquila verreauxii)

Afrika Siyah Kartalı (Aquila verreauxii)

Afrika siyah kartalı (Aquila verreauxii), atmacagiller (Accipitridae) familyasından bir kartal türü. Verreaux kartalı olarak da bilinir, büyük bir kartaldır. Boyu 75 - 95 cm arasında değişir. Ortalama erkek ağırlığı 3,7 kg'dır. Dişiler için bu 4,5 kg civarındadır. Kanat açıklıkları 2 m'yi geçer. Altın kartala oldukça benzer. Ana besini kır sıçanıdır. Bununla birlikte kemiriciler gibi küçük memeliler Gine tavukları ve (maymunlar) besinlerinin önemli bir bölümünü oluşturur. Afrika'daki Sahra Çölü'nün tropik iklime sahip bölgelerinde yaşar. Dişiler çiftleşmeden 45 gün sonra bir seferde 2 beyaz yumurta bırakır.

Bozkır Kartalı (Aquila nipalensis)

Bozkır Kartalı (Aquila nipalensis)

 Bozkır Kartalı (Aquila nipalensis), atmacagiller (Accipitridae) familyasından bir kartal türü.

Özellikler
Boyları 62-74 cm, kanat açıklıkları ise 165-190 cm kadardır. Bir ağaçta delerek açtıkları yuvalarına 1-3 yumurta bırakır. Vücutlarının üst kısımları kahverengi, uçarken görülen tüyleri ve kuyruğu siyahımsıdır. Aquila rapax'dan daha büyük ve koyu renklidir. Ama onun gibi soluk renkli boğazı vardır. Doğu ırkı olan A. n. nipalensis, Avrupalı ve merkezi Asyalı A. n. orientalis'ten daha büyük ve daha koyu renklidir. Bozkır kartalının ötüşü, karga-gibi bir bağırıştır, ama genelde sessiz bir kuştur.

Beslenme

Taze leş türleri ile öldürdükleri kemiriciler, küçük memeliler ve kekliklerden daha büyük kuşlar ile beslenirler. Ayrıca diğer yırtıcıların yiyeceklerini de çalarlar.

Yayılış

Romanya, doğuda güney Rusya boyunca, orta Asya'nın bozkırlarından Moğolistan'a kadar üreme görterirler. Avrupa ve orta Asya'da yayılış gösteren bireyler kışı, Afrika ve Doğu Hindistan'da geçirirler. Çöl, yarı çöl, bozkırlar veya savana gibi açık alanlarda ve kurak yerlerde yaşarlar.

Büyük Orman Kartalı (Aquila clanga)

Büyük Orman Kartalı (Aquila clanga)

Büyük orman kartalı (Aquila clanga), atmacagiller (Accipitridae) familyasından bir kartal türü.

Özellikler

Orta büyüklükte bir kartaldır. 65 cm kadardırlar. Kanat açıklıkları ise yaklaşık 160 cmdir. Küçük orman kartalı’na görünüş olarak çok benzerler. Baş ve kanat örtü tüyleri çok koyu kahverengidir ve tezat olarak genellikle orta kahverengi kuş tüyleri vardır (Küçük orman kartalının ise soluk bir başı ve kanat örtü tüyleri vardır). Baş, bir kartal için küçüktür. Çoğunlukla kanat üstlerinde daha az açık beyaz bir yama vardır. Ama ilk kanat tüylerinde beyaz bir hilal, iyi bir alan izidir. Kuyruğun üst bölgesinde beyaz renkli tüyler “V” şeklinde görülür.Görüş acıları 4 km dir.


Yaşam şekli
Ötüşü, köpek gibi bir havlamadır. Ağaçlarda yaptıkları yuvalarına 1-3 yumurta bırakırlar.

Esmer Kartal (Aquila rapax)

Esmer Kartal (Aquila rapax)

Esmer kartal (Aquila rapax), atmacagiller (Accipitridae) familyasından bir kartal türü. Boyu 62-72 cm kadardır. Kanat açıklığı 165 - 185 cm arasında değişir. Afrika'daki Sahra Çölü'nden, Güneybatı Asya'dan Hindistan'a kadar geniş bir coğrafyada yaşamını sürdürür. Tek seferde 1-3 yumurta bırakır. Başta leş olmak üzere, küçük memeliler, özellikle tavşan; sürüngenler, Gine tavuğu ve yakın boyuttaki diğer kuşlar ana besinleridir. Çıkardığı ses bir kuzgununkine benzer bu kuşta eğitilebilir.

İspanyol Şah Kartalı (Aquila adalberti)

İspanyol Şah Kartalı (Aquila adalberti)

İspanyol Şah Kartalı (Aquila adalberti), atmacagiller (Accipitridae) familyasından bir kartal türü. İspanya, Portekiz ve Fas ana yaşam alanlarıdır. 2002 yılına kadar şah kartalın bir alt türü olarak kabul edilmekteydi. Küçük bir kartaldır. Boyu 75-84 cm, ağırlığı ise 2,5 - 3,5 kg kadardır. Kızıl ayaklı keklik, kemiriciler, tavşanlar, güvercinler, kuzgunlar, ördekler ve hatta tilkiler ana besinleri arasındadır. Dünyada yaşamını sürdürmekte olan İspanyol şah kartallarının 500 kadar olduğu saptanmıştır.

Kaya Kartalı (Aquila chrysaetos)

Kaya Kartalı (Aquila chrysaetos)

Kaya Kartalı (Aquila chrysaetos), atmacagiller (Accipitridae) familyasından büyük ve kahverengi bir kartal türü.

Özellikleri

Gencinin gövdesi siyaha yakındır, uçuşta beyaz kanat içi ve kuyruk dibiyle rahatça ayrılır. Başını ve boynunu ileri uzatır, kanadı gövdesine doğru daralır, kuyruğu diğer kartallardan uzun ve deniz kartalları gibi kamalı değil, küttür.

Yaşam şekli
Tüm yaşamları boyunca bir tek eşleri olur ve genellikle her yıl aynı yuvayı tercih ederler, genellikle zor erişilen yerlerdedir. Ötüşü şahin gibi bir 'tuii-u'. Diğer bir ötüşü havlamaya benzer. Kayalık dağlarda ve dağlık ormanlarda yaşar.

Uçuşta görkemli ve zariftir, gerektiğinde avına ilerlerken pike yaparak saatte 320km hıza ulasabilir, buda onu gökdoğandan sonra en hızlı kuş yapar. Diğer kartallardan farklı olarak süzülürken ve dönerek yükselirken kanatlarını yukarı kaldırır.

Din

Kartal bazı kültürlerde kutsal bir kuştur ve kartal tüyleri özellikle Orta Amerika halkaları içinde olduğu kadar, Kızılderili ve Kanada'daki ilk uluslar pekçok dinin ve ruhsal geleneklerin merkezidir. Bazı yerli Amerikan hakları kartalı kutsal olarak kabul eder. Kartalın tüyleri ve çıplak kafası baş giysisi olarak kullanılır. incil ve İsa sembolü ile karşılaştırılır. Kartal tüyleri çoğu zaman yerli seremonilerde olağan üstü liderlik ve kahramanlılar gibi başarıları şereflendirmek için kullanılır.